Wat is de wetgeving rond airco en koelinstallaties in 2021?

De wetgeving rond airco en koelinstallaties staat niet stil en wijzigt regelmatig. Hier geven we u graag een overzicht van de actuele verplichtingen waaraan u moet voldoen inzake airconditioning of koelinstallaties.

Energiekeuring voor airco

Vandaag komen er steeds meer airconditioningsystemen. Dat heeft ook een impact op het energieverbruik: bijna een vijfde van het totale energieverbruik in gebouwen over heel de wereld komt momenteel koeling. Dat heeft dus ook impact op de uitstoot van broeikasgassen.

Ironisch genoeg draagt onze verkoeling dus bij aan de opwarming van de aarde. Om die reden is een regelmatige keuring van airconditioningsystemen in gebouwen verplicht. Daarmee wil men het rendement van installaties verhogen en het energieverbruik doen dalen.

Let wel: de keuring is er niet kleine airco-installaties zoals die in de meeste privéwoningen, maar wel om grotere installaties in kantoren, bedrijfsgebouwen en flatgebouwen.

In Vlaanderen moeten nieuwe airco-installaties met een nominaal koelvermogen van meer dan 12 kW die bestemd zijn voor het zogenoemde “comfortkoeling” binnen de 12 maanden gekeurd worden nadat ze in gebruik zijn genomen.  De energiekeuring moet gebeuren door een erkend airco-energiedeskundige. In de jaren nadien volgen ook periodieke keuringen door een airco-energiedeskundige. Om de hoeveel jaar hangt dan opnieuw af van het koelvermogen:

• Airco met koelvermogen tussen 12 kW en 50 kW= periodieke keuring om de vijf jaar
• Airco van 50 kW tot 250 kW = keuring om de drie jaar
• Airco van 250 kW of meer = keuring om de twee jaar

Hoe zit dat met het nominaal koelvermogen?

Het nominaal koelvermogen wordt bepaald door enerzijds het gebouw en anderzijds de installatie(s) zelf. Er zijn een viertal scenario’s mogelijk:

1. Er is een gecentraliseerde airco binnen een gebouw: dan telt het vermogen van het volledige systeem als nominaal koelvermogen.
2. Het gebouw heeft een aantal individuele airco-installaties: dan wordt het vermogen van iedere installatie bekeken en worden alle vermogens samengeteld om tot het nominaal koelvermogen te komen.
3. Er zijn meerdere decentrale aircosystemen in het gebouw van verschillende exploitanten: dan worden alle installaties van eenzelfde exploitant samengeteld.
4. Er is een omkeerbare warmtepomp: die wordt beschouwd als airco, dus het vermogen van de installatie zal het nominale koelvermogen zijn.

Wat bedoelt men met comfortkoeling?

Een airco voor comfortkoeling is niet bedoeld voor bedrijfsprocessen, denk maar aan het bewaren van producten of bepaalde materialen. Voor die airco’s is er dus geen keuringsverplichting. Comfortkoeling heeft te maken met het verkoelen van bureaus, vergaderzalen en andere bedrijfsruimtes of woonruimtes in het geval van appartementen in functie van het comfort van mensen die er wonen of werken.

Is er een airco voor gemengd gebruik? Dus zowel voor comfort als bedrijfsprocessen. Dan moet die installatie wel verplicht gekeurd worden.

Wat gebeurt er tijdens een energiekeuring?

De keuring focust op de volgende punten:

• Controle van de documentatie
• Controle van de werking van de airco
• Inspectie
• Beoordeling inzake een correct gebruik van de airco

Er is een webtoepassing ontwikkeld vanuit de overheid waarmee erkende keurders aan de slag gaan om de keuring in te dienen. Daarmee krijgen de energiedeskundigen een advies uitgedraaid dat ze kunnen aanvullen met hun eigen bevindingen om het rendement van de installatie te verhogen.

Wat moet je doen na de keuring?

Als de installatie niet is afgekeurd, ben je als exploitant niet verplicht om de adviezen door te voeren. Al is het wel nuttig om dat te doen om je energieverbruik te kunnen verlagen. Verder moet je als exploitant ook een duplicaat van het keuringsverslag bezorgen aan de eigenaar van het gebouw en dat vijf jaar bijhouden.

Wat als je de airco niet laat keuren?

Wanneer je de installatie niet laat keuren, bega je volgens VLAREM een milieumisdrijf. Indien je wordt betrapt, riskeer je een strafrechtelijke vervolging. Dat kan leiden tot een geldboete, gevangenisstraf of er kan worden overgegaan tot een minnelijke schikking.

Ook als er geen strafrechtelijke vervolging komt van het parket uit, ben je nog niet uit de problemen. Het dossier wordt dan overgemaakt aan de afdeling Handhaving van het Departement Omgeving. Die kan een geldboete opleggen die tot maximaal 250.000 euro kan oplopen.

Indien je het keuringsverslag niet bijhoudt voor ten minste vijf jaar en het dus niet kan voorleggen aan de toezichthouder indien nodig, bega je een milieu-inbreuk. Dan riskeer je boete tot 50.000 euro.

Waar vind je erkende energiedeskundigen om de keuring uit te voeren?

De Vlaamse overheid biedt een overzichtslijst aan van deskundigen die je hier kan downloaden:

Download een lijst van erkende keurders voor je airco